BENG-Berekening van
Woningen en B.O.G.

In een aantal gevallen is het verplicht het gebouw te toetsen aan de BENG-eisen. Wanneer geldt dat en wat houdt het in?
Header imageArrow

Wanneer is een BENG-berekening in de bouw verplicht?

Voor alle aanvragen van de omgevingsvergunning voor alle woningbouw en utiliteit wordt vanaf 1 januari 2021 de energieprestatie beoordeeld volgens de nieuwe NTA8800.

Een BENG-berekening (Bijna Energie Neutraal Gebouw) is verplicht voor verschillende soorten bouwprojecten in Nederland om aan de energieprestatie-eisen te voldoen. Hier zijn de specifieke situaties waarin een BENG-berekening verplicht is:

1. Nieuwbouw

Woningen en utiliteitsgebouwen:
Voor alle nieuw te bouwen woningen en utiliteitsgebouwen (zoals kantoren, scholen, ziekenhuizen, winkels, etc.) is een BENG-berekening verplicht. Dit geldt zowel voor vrijstaande woningen als appartementencomplexen en alle andere nieuwe gebouwen met een verblijfsfunctie. Het resultaat van het uitvoeren van de BENG-berekeningen is het voorlopige energielabel (immers de bouw moet nog starten).

2. Ingrijpende Renovatie

Grote renovaties:
Bij ingrijpende renovaties waarbij meer dan 25% van de oppervlakte van de gebouwschil wordt vernieuwd, veranderd of vergroot, moet een BENG-berekening worden uitgevoerd om te controleren of het gebouw aan de huidige energieprestatie-eisen kan voldoen na de renovatie.

3. Gebouwuitbreidingen

Uitbreiding van gebouwen:
Bij uitbreiding van bestaande gebouwen (bijvoorbeeld door aanbouw of opbouw) is een BENG-berekening vereist voor het nieuwe gedeelte van het gebouw. Dit is vooral van toepassing als de uitbreiding aanzienlijk is en de energieprestatie van het gebouw als geheel beïnvloedt.

4. Veranderingen in Gebruiksfunctie

Wijziging van de gebruiksfunctie:
Wanneer de gebruiksfunctie van een gebouw wijzigt (bijvoorbeeld van kantoor naar woning of van winkel naar zorginstelling), moet worden gecontroleerd of het gebouw na de wijziging voldoet aan de BENG-eisen voor de nieuwe gebruiksfunctie.

Uitzonderingen / niet verplicht:

Er zijn enkele uitzonderingen waarbij een BENG-berekening niet verplicht is:

    • Monumenten: Voor rijksmonumenten gelden andere regels. Ze zijn vrijgesteld van de BENG-eisen, omdat het vaak lastig is om deze historische gebouwen aan te passen zonder hun karakteristieke waarde te verliezen.
    • Tijdelijke gebouwen: Gebouwen die minder dan twee jaar worden gebruikt, hoeven niet aan de BENG-eisen te voldoen.
    • Alleenstaande gebouwen met een gebruiksoppervlak van minder dan 50 m²: Deze kleine gebouwen zijn vrijgesteld van de verplichting om aan de BENG-eisen te voldoen.
    • Bouwvallige of te slopen gebouwen: Gebouwen die op de nominatie staan om te worden gesloopt of die in zo'n slechte staat verkeren dat ze niet meer geschikt zijn voor gebruik, zijn ook vrijgesteld.
    • Industriegebouwen: Gebouwen die voornamelijk worden gebruikt voor industriële doeleinden (zoals fabrieken en werkplaatsen), waar het energiegebruik niet direct gekoppeld is aan de gebouwde omgeving, kunnen ook vrijgesteld zijn van de BENG-eisen.
    • Religieuze gebouwen: Gebouwen die worden gebruikt voor erediensten of religieuze activiteiten kunnen ook zijn vrijgesteld van de BENG-eis.
    Deze uitzonderingen zijn opgenomen om te voorkomen dat de eisen onevenredige lasten opleveren voor specifieke situaties waarin de toepasbaarheid of noodzaak van de BENG-eisen beperkt is.

Samenvatting

Een BENG-berekening is dus verplicht voor:

  1. Alle nieuwbouwprojecten.
  2. Ingrijpende renovaties.
  3. Uitbreidingen van bestaande gebouwen.
  4. Gebouwen met een wijziging in gebruiksfunctie.

Door deze regelgeving probeert Nederland de energie-efficiëntie van gebouwen te verbeteren en bij te dragen aan de duurzaamheidsdoelstellingen. Deze doelstellingen worden vertaald in vier BENG-eisen die gelden voor woningen, woongebouwen en utiliteitsgebouwen.

Bij nieuwbouw is er dus voor de start van de bouw een voorlopig energielabel (per object) dat bij het opleveren van het vastgoed definitief gemaakt kan worden met de eindopname. We spreken dan over de definitieve energielabels.

Wat houdt de BENG-Berekening in?

Deze berekeningen zijn nodig om te voldoen aan de energieprestatie-eisen die gelden voor nieuwe gebouwen. De BENG-eisen zijn gebaseerd op de Europese richtlijn EPBD (Energy Performance of Buildings Directive).

De drie BENG-indicatoren die berekend moeten worden zijn:

BENG-eisen uitgelegd
BENG-eisen worden vastgelegd in het Bouwbesluit in kWh/m2.

  1. BENG 1: Energiebehoefte van het gebouw (kWh/m² per jaar)
    • Deze indicator geeft aan hoeveel energie het gebouw nodig heeft voor verwarming, koeling en ventilatie. Het doel is om deze energiebehoefte zo laag mogelijk te houden door een goede isolatie, luchtdichtheid, en het gebruik van passieve zonne-energie en natuurlijke ventilatie.
  2. BENG 2: Primair fossiel energiegebruik (kWh/m² per jaar)
    • Dit geeft aan hoeveel fossiele brandstoffen worden gebruikt voor de energievoorziening van het gebouw, na aftrek van de bijdragen van hernieuwbare energie. Dit omvat alle vormen van energiegebruik in het gebouw, zoals verwarming, koeling, warm water, ventilatie en verlichting.
  3. BENG 3: Aandeel hernieuwbare energie (% van het totale energiegebruik)
    • Deze indicator geeft het percentage van het totale energiegebruik dat afkomstig is van hernieuwbare bronnen zoals zonne-energie, windenergie, biomassa en aardwarmte. Het doel is om dit percentage zo hoog mogelijk te krijgen, zodat het gebruik van fossiele brandstoffen wordt geminimaliseerd.

De BENG-berekeningen worden uitgevoerd met behulp van rekenmethodes die zijn vastgelegd in de Nederlandse normen (NTA 8800). Dit gebeurt meestal met behulp van gespecialiseerde software (van Vabi en Uniec3 bijvoorbeeld) die in staat is om de complexe energieprestaties van gebouwen te simuleren.

De resultaten van deze berekeningen moeten worden ingediend bij de aanvraag van de bouwvergunning (bij het RVO) om aan te tonen dat het gebouw voldoet aan de geldende BENG-eisen.